Policja rzeczna w Skansenie Rzeki Pilicy

Wiedzeni ciekawością wszyscy goście od razu skierowali swe kroki do budynku skansenowej świetlicy, gdzie prezentowana jest wystawa. Wkrótce okazało się jednak, że nie była to trafna decyzja, bowiem zgromadzenie zostało uznane… za nielegalne! Sprawa musiała być znacznej wagi bowiem do uporządkowania sytuacji przysłano radiowóz Milicji Obywatelskiej, który zajechał na sygnale pod budynek świetlicy nadając jednocześnie komunikaty: „Proszę się rozejść! To zgromadzenie jest nielegalne!”.

Jedyną możliwością dostania się do wnętrza budynku okazało się posiadanie odpowiedniej przepustki. Wydawał ją funkcjonariusz Policji Państwowej w mundurze z lat 20. i 30. XX w., a drugi stróż prawa w identycznym umundurowaniu kontrolował czy wszyscy takie przepustki posiadają. Dopiero po przejściu tej procedury można było „legalnie” zwiedzić wystawę.

Taką ciekawą podróż po historii policji i milicji zafundowali gościom skansenu członkowie grup rekonstrukcyjnych odtwarzających te formacje. Próba rozpędzenia demonstracji i zaaranżowane biuro przepustek było elementem uroczystości otwarcia kolejnej wystawy czasowej prezentowanej w pilickim skansenie.

W rolę dwóch posterunkowych z okresu międzywojennego wcielili się panowie, którzy zawodowo są… policjantami. Byli to podkomisarz Włodzimierz Jachimowicz oraz młodszy aspirant Krzysztof Błesznowski, obydwaj z Wydziału Komendy Stołecznej do Walki z Przestępczością Przeciwko Życiu i Zdrowiu (Komenda Rejonowa Policji III Ochota, Ursus, Włochy). Należą oni do Stowarzyszenia Historycznego „Na posterunku” oraz Klubu Kolekcjonerów Policyjnych. Natomiast rolę kierowcy radiowozu i starszego kaprala Milicji Obywatelskiej odegrał Andrzej Wołczyk – tomaszowianin, członek Grupy Rekonstrukcji Historycznych MO i ZOMO.

Jako że skansen jest poświęcony rzece, również wystawa nawiązuje do tematyki wodnej, prezentowanej tym razem z perspektywy specjalistycznych oddziałów policji pełniących już od ponad 90 lat służbę na rzekach i jeziorach. Rocznicowa wystawa została przygotowana w 2010 roku przez Gabinet Komendanta Stołecznego Policji, Klub Kolekcjonerów Policyjnych oraz Muzeum Narodowe w Warszawie, a prezentowana była przez Muzeum Policji w stołecznym Pałacu Mostowskich.

W Skansenie Rzeki Pilicy również udało się odnaleźć pamiątki związane z służbą policji na wodzie. Niewielu dziś bowiem wie, że przed II wojną światową tomaszowska policja posiadała dwa kajaki o nazwach: „Posterunkowy” i „Granatowy”. Były one przechowywane na nadpilickiej przystani Tomaszowskiego Towarzystwa Wioślarskiego, a ich dysponentem był posterunkowy Cyryl Lipiński. Patrolowanie Pilicy w rejonie Spały było natomiast jednym z obowiązków placówki Policji Państwowej wyznaczonej do ochrony tamtejszej rezydencji prezydentów R.P.

Przechowywane w skansenie pamiątki urozmaiciły najpierw wystawę prezentowaną w Warszawie, a obecnie można je oglądać w naszym mieście. Ze zbiorów pilickiej placówki pochodzą takie eksponaty jak: archiwalna fotografia przedstawiająca tomaszowskich policjantów wśród członków tutejszego Towarzystwa Wioślarskiego, kajak z przedwojenną metryką (na wystawie „odgrywa” on rolę policyjnego kajaka o nazwie „Posterunkowy”), sieci tzw. niewody, przyrząd rybacki tzw. więcierz skrzydłowy oraz kotwica typu „drapak”. Jednymi z ciekawszych eksponatów są: łódź-samoróbka oraz haczyki tzw. szarpaki zarekwirowane kłusownikom na Bugo-Narwi i Wiśle przez funkcjonariuszy Komisariatu Rzecznego Policji w Warszawie.

Wzrok przyciąga odtworzony przedwojenny posterunek policji rzecznej wraz z prezentowanym na manekinie zrekonstruowanym mundurem funkcjonariusza sprzed II wojny światowej. Ponadto na wystawie można zobaczyć mundury policyjne i milicyjne z innych okresów oraz „piankę” płetwonurka. Zwiedzający znajdą tu również emblematy, sprzęt i liczne zdjęcia oraz dokumenty obrazujące pracę policjantów rzecznych. Całość uzupełniają współczesne, artystyczne fotografie przedstawiające służbę funkcjonariuszy policji na wodzie.

Podczas uroczystego otwarcia wystawy „90 lat policji rzecznej. 1920-2010” historię tych specjalistycznych oddziałów policji niezwykle barwnie przybliżył kustosz wystawy - młodszy inspektor Sławomir Cisowski z Komendy Stołecznej i jednocześnie członek Zarządu Stowarzyszenia Historycznego „Na posterunku”. Wśród gości nie zabrakło przedstawicieli władz wojewódzkich i powiatowych. Skansen odwiedził m.in. Dariusz Klimczak – członek Zarządu Województwa Łódzkiego, który przekazał dyrektorowi placówki list gratulacyjny w związku ze zorganizowaniem wystawy prezentującej policję rzeczną, a podpisany przez siebie i Witolda Stępnia - Marszałka Województwa Łódzkiego. W liście stwierdzono, że „Podróż przez 90 lat funkcjonowania policji rzecznej, a obecnie wodnej, to znakomity pomysł, aby za pomocą kilkudziesięciu fotografii zintegrować dawne pokolenia z obecnymi.”
 

Wystawa będzie w Skansenie Rzeki Pilicy prezentowana do 31 lipca br.

[reklama2]