Monografia, jakich mało cz. 2

 wojna światowa.

W czasie pierwszej wojny światowej rejon gminy Rzeczy-ca stał się dwukrotnie areną bezpośrednich działań wojennych. W dniach 25-27 października 1914 r. doszło do zaciętej bitwy na froncie niemiecko-rosyjskim wzdłuż linii: Nowe Miasto – Rawa – Jeżów. W bezpośrednim zasięgu walk znalazła się Roszkowa Wola i Jeziorzec. Na zapleczu zaś: Lubocz, Kawęczyn, Rzeczyca, Bobrowiec i Bartoszówka.

Początkowo wojska rosyjskie odnosiły sukcesy wypierając Niemców ze zdobytych terenów. Jednakże na skutek kontrofensywy wojsk niemieckich w dniach 17-21 listopada, a następnie w dniach 1-6 grudnia 1914 r., wojska rosyjskie wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza wycofały się na wschód i począwszy od połowy grudnia 1914 r. front ustabilizował się od linii Bzury i Rawki w kierunku Opoczna.

Na froncie tym dochodziło do wielomiesięcznych uporczywych walk pozycyjnych, określonych w literaturze jako walki nad Pilicą i Rawką. Na linii walk pozycyjnych znalazły się miejscowości Bartoszówka, Lubocz, Łęg, Roszkowa Wola. Do chwili obecnej w rejonie wsi Roszkowa Wola i Mroczkowice znajdują się pozostałości cmentarzy, gdzie pochowani są niemieccy żołnierze.

II wojna światowa.

W czasie II wojny światowej na ziemiach Luboczy nie odbywały się walki z okupantem. Na tzw. "górach lubockich" (są to wzgórza ciągnące się od Grotowic do Luboczy, od strony rzeki Pilicy i wioski Brzeg), niemieckie wojsko zaczęło budowę bunkrów i okopów. Do ich budowy przy-muszeni zostali mieszkańcy okolicznych miejscowości. Każde gospodarstwo musiało posłać do robót minimum jednego członka rodziny. Wojsko radzieckie przedostało się przez obronę w Nowym Mieście i Łęgonicach, co spowodowa-ło, że w Luboczy nie doszło do walk. Jedynie od wschodu słychać było wystrzały z dział

Ślady II wojny światowej

Niemiecka linia obronna a2 - linia Pilicy.

Prace nad budową Linii Pilicy (Piliza Riegel) rozpoczęły się w sierpniu 1944 r. i trwały do stycznia 1945 r. Piliza Riegel ciągnie się wzdłuż lewego brzegu Pilicy od Luboczy do Sulejowa. Budowano na niej żelbetonowe schrony, pola mino-we, rowy przeciwczołgowe, zapory z drutu kolczastego, transzeje, stanowiska dla ckm i armat oraz umocnione węzły oporu w Luboczy, Inowłodzu, Teofilowie, Tomaszowie Mazowieckim, Barkowicach oraz Sulejowie4. W Luboczy znajdują się: małe schrony bojowe typu Tobruk (w różnych wariantach budowlanych), schron bierny piechoty i schron ukrycia dla działka pancernego.

Punkt oporu Lubocz

We wsi Lubocz, w miejscu, gdzie linia „a2” dociera do Pilicy, Niemcy zbudowali pierwszy nad rzeką punkt oporu wyposażony w elementy fortyfikacji stałej. Przede wszystkim miał on bronić przeprawy przez Pilicę, gdzie w latach mię-dzywojennych istniały przeprawy promowe oraz most saperski zbudowany w 1939 r., a więc infrastruktura drogowa niezbędna do sforsowania rzeki i przeprawy ciężkiego sprzętu. Umocnienia zabezpieczały także przed atakiem wzdłuż lewego brzegu Pilicy z kierunku Nowego Miasta nad Pilicą.

Rozpoczęcie ofensywy z przyczółka warecko-magnuszewskiego stworzyło realną groźbę szybkiego sforsowania Pilicy i wyjścia wojsk radzieckich na tyły pozycji niemieckich. Usytuowano je w widłach rzeki Luboczanki i Pilicy na wysokiej skar-pie z polem ostrzału na łąki i rozlewiska w dolinie rzeki. Dodatkowo do regulowania drogi z Nowego Miasta do Tomaszowa Mazowieckiego służyły polowe stanowiska artylerii (położone w lesie przy drodze, dziś jeszcze czytelne w terenie) oraz Ringstandy. W skład tego punktu oporu wchodziło osiem schronów Ringstand 58c (w wersji z powiększonym przedsionkiem i grubszymi ścianami) oraz jeden schron typu r668 i jeden typu r701.5