Służba zdrowia nie dla pacjentów

Przede wszystkim  jednak zacznę do tego, że na służbę zdrowia (chociaż obecnie jest to określenie mocno zdewaluowane) patrzę z perspektywy jej faktycznego beneficjenta, którym jest pacjent. Niezależnie od tego, czy się to komuś podoba, czy też nie, to właśnie on jest odbiorcą usług, za które za pośrednictwem składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz podatków płaci. Jest on usługobiorcą, który ma prawo do otrzymywania usługi na najwyższym możliwym poziomie. I nie da się ukryć, że tak faktycznie się w tej branży dzieje, jednakże dysproporcje między sektorem prywatnym, gdzie jest właściwy nadzór właścicielski, brak terroru związków zawodowych i stawia się na zadowolenie pacjenta, a sektorem publicznym gdzie wszystko jest postawione na głowie są gigantyczne. 

To nie przypadek, że pacjenci, kiedy tylko ich na to stać wybierają prywatne podmioty lecznicze. Czy ktoś słyszał o strajkach i sporach zbiorowych z personelem w Nu-Med albo innej lecznicy prywatnej? Albo dlaczego pacjentki wybierają porody w Medeorze? Niestety rządzący przyjmując niedawne regulacje prawne w zakresie wynagrodzeń zastosowali „urawniłowkę”. Dzięki niej w jakiejś perspektywie czasowej  będziemy mieć do czynienia z degradacją zawodową i spadkiem jakości usług także w sektorze prywatnym. Ma się rozumieć jest to działanie na szkodę pacjentów.

Skoro już jesteśmy w temacie relacji usługodawca – usługobiorca, to czy tylko ja mam takie wrażenie, że wszędzie tam, gdzie jest zarządzanie publiczne (dotyczy to wielu sfer usług – poza zdrowiem na przykład oświaty) mamy do czynienie z odwróceniem ról? To niestety pozostałość po czasach „słusznie minionych”. Głównymi beneficjentami systemu nie są usługobiorcy a usługodawcy. Poziom satysfakcji tych pierwszych jest właściwie bez znaczenia. Liczy się jedynie zaspokojenie potrzeb tych drugich. Usługobiorca jest obywatelem drugiej kategorii.

Świadczy o tym nie tylko struktura kosztów, gdzie 80 procent stanowią na przykład wynagrodzenia, a wydatki a poprawę jakości świadczonej usługi stanowią jedynie nieznaczny odsetek, ale także stosunek bu stron usługi wzajemnie do siebie,

Ale po kolei odniosę się do każdego z akapitów

Po lekturze artykułu Pana Mariusza Strzępka pt.: Kto da więcej? Populizm polityków zamorduje publiczną służbę zdrowia dnia 14 czerwca 2022 r. jako pielęgniarki czujemy się głęboko dotknięte treścią/w artykułu, sugestiami i twierdzeniami tam zawartymi. Uważamy, że wiele twierdzeń zostało przytoczonym bez należytej refleksji i bez właściwego rozeznania przez autora publikacji w problemach ochrony zdrowia.

Przyznam, że nie wiem o co dokładnie chodzi, kiedy czytam o „należytej refleksji i braku właściwego rozeznania w problemach ochrony zdrowia” ale domyślam się, że należyta to taka, która zgodna jest z punktem widzenia autorów pisma. Niestety ta perspektywa pozbawiona jest minimum obiektywizmu i opiera się jedynie na punkcie widzenia jednej grupy zawodowej i obronie jej interesów. Problemami związanymi z ochrona zdrowia zajmuje się od lat i nie wiem, czy poza Piotrem Kagankiewiczem w Radzie Powiatu ktoś wie na ten temat więcej ode mnie.

Przy czym moja perspektywa jest szersza i obejmuje całość systemu a nie jedynie jego wycinek. Praca pielęgniarek w tym systemie jest filarem, ale kiedy zakład energetyczny odłączy prąd i zabraknie pieniędzy na podstawowe leki, a ze względu na koszty trzeba będzie ograniczyć liczbę łóżek a co za tym idzie ilość pielęgniarskich etatów system przestanie istnieć i problem wynagrodzeń pielęgniarek rozwiąże się sam. Oczywiście ze szkodą dla pacjentów.

Autor artykułu wielokrotnie - powołując się na słowa „dyrektora jednego ze szpitali” czy też „jednego dyrektorów” stawia w negatywnym świetle pielęgniarki. Z artykułu można wywieść, że problemy ochrony zdrowia spowodowane są wynagrodzeniami personelu medycznego. Z twierdzeniami tymi nie zgadzamy się.

No cóż. Tak się złożyło, że znam dyrektorów i prezesów co najmniej kilkunastu szpitali w naszym województwie. Trudno wymieniać ich z nazwiska, bo mogłoby ich to narazić na ataki ze strony personelu ale także na szykany ze strony instytucji nadrzędnych. Jakoś tak się złożyło, że krytyka u nas nie jest mile widziana i nie jest też tolerowana.

Warto tu jednak zaznaczyć, że dyskusję na temat proponowanych stawek zainicjowali właśnie oni. To od dyrektora łódzkiego szpitala otrzymałem opracowanie skutków finansowych wprowadzonych zmian. Ci ludzie są przerażeni, bo istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie uda im się zbilansować bieżącego roku. Takie nastroje są w całej Polsce. Odsyłam do portalu Rynek Zdrowia. Można znaleźć tam kilkanaście artykułów na ten temat.

Co kto wywodzi z artykułu, to niestety jego indywidualna sprawa. Nigdzie nie napisałem, że problemy ochrony zdrowia spowodowane są wynagrodzeniami personelu medycznego. Wręcz przeciwnie artykuł mówi o tym, że zmiana zasad wynagradzania bez zapewnienia finansowania tych zmian na odpowiednim poziomie doprowadzi do załamania systemu i niewypłacalności takich podmiotów jak Tomaszowskie Centrum Zdrowia. By to zrozumieć trzeba mieć nieco szerszą perspektywę patrzenia.

Jeśli w przedsiębiorstwie będziemy wydawać na wynagrodzenia pracowników więcej niż będą oni wypracowywać zysku to doprowadzimy do upadłości tego przedsiębiorstwa lub konieczności ograniczenia wydatków poprzez redukcję zatrudnienia. Proste? Tak mi się wydaje. Niestety wskaźnikami finansowymi można przez jakiś czas manipulować ale najczęściej prowadzi to do jeszcze większej katastrofy. Ważny więc jest nie tylko wynik finansowy ale i strategia obliczona na wieloletnie funkcjonowanie i utrzymywanie się na rynku.

Autor przytacza wypowiedź (w zasadzie anonimową) wytykająca, że pielęgniarki w czasie covidu zarabiały po 20 tysięcy złotych. Pragniemy w tym miejscu zadać autorowi pytanie – czy był w szpitalu czasie covidu? Czy widział w jakim stanie byli pacjenci i jak wyglądała opieka nad nimi? Czy sam kiedykolwiek spędził kilka godzin w kombinezonie ochronnym wykonując świadczenia zdrowotne? Czy sam codziennie patrzył na umierających ludzi, a mimo to chciał nieść im pomoc? Czy autor sam narażał swoje życie i życie swojej rodziny w tym niesamowicie ciężkim okresie?

Przyznam, że tym fragmentem jestem zażenowany. Na szczęście związkowcy nie kwestionują mocno wyśrubowanych wynagrodzeń, o których pisałem. Otóż w czasie covidu w szpitalu bywałem regularnie. Co gorsza także jako pacjent w bardzo poważnym stanie. Jak wyglądała opieka na pacjentami covidowymi miałem okazję oglądać z bardzo bliska.

Mam ochotę naprawdę siarczyście rzucić przekleństwem. Na Boga! Narażonym na zarażenie w czasie pandemii był każdy. Od sprzedawcy w sklepie po taksówkarza, urzędnika itd. Gdyby było inaczej, chorowaliby tylko pracownicy szpitala i członkowie ich rodzin. Pracownicy w mojej firmie to też pracownicy medyczni, fizjoterapeutki i farmaceutki. Codzienny bezpośredni kontakt z setkami ludzi i brak codziennej dostępności do testów PCR.  

Wszystkie dziewczyny covid przechorowały. Różnica jest taka, że na szpitalnych oddziałach covidowych pracownicy mieli zapewnioną lepsza ochronę (chociażby w postaci tych kombinezonów) no i oczywiście wiedzieli za co pracują. Moim pracownikom NFZ nie sponsorował żadnych dodatków za pracę w niebezpiecznych warunkach. To jeden z absurdów, z jakimi mieliśmy do czynienia w czasie całej pandemii. 

Musimy zadać również pytanie – na jakie pieniądze autor wyceniłby taką pracę? Przytaczanie takich nieprzemyślanych wypowiedzi nie stanowi najlepszej wizytówki dziennikarstwa. Wydaje nam się, że rzetelność dziennikarska wymagałaby, aby przed przytoczeniem takich argumentów porozmawiać z pielęgniarkami i dowiedzieć się, jak wyglądała ich praca. W przeciwnym wypadku mamy do czynienia raczej z populizmem niż z rzetelnym opisem tematu.

Nie rozumiem dlaczego miałbym wyceniać czyjąś pracę nie będąc pracodawcą. Mogę przytoczyć komentarze znowu dyrektorów szpitali, którzy nie kryli złości na to, że wprowadzono niezbyt mądry system wynagrodzeń, który poskutkował niestety postcovdowymi roszczeniami płacowymi. 

Słyszałem wielokrotnie, że musieli płacić dużo wyższe stawki za dużą mniejszą ilość pracy, w sensie nakładu nie godzin obecności miejscu zatrudnienia. Z tej perspektywy ich oceny wydają się być bardziej obiektywne.

Co to ma wspólnego z rzetelnością dziennikarską. Felieton to punkt widzenia oparty o posiadaną wiedzę o charakterze subiektywnym.

Autor artykułu zdaje się sugerować, że system wynagrodzeń pielęgniarek i położnych doprowadzi ochronę zdrowia do ruiny. A czy autor zastanowił się, jaki będzie miał wpływ na system ochrony zdrowia brak personelu pielęgniarskiego? Czy autor wie, jaka jest średnia wieku pielęgniarki w Polsce w roku 2020? Podpowiemy: 54 lata!!! Podpowiemy również, że w 2008 roku było to 44 lata!!! Czy autor ma jakiś pomysł na naprawę tego stanu rzeczy?

Jeno z drugim oczywiście nie ma nic wspólnego. Wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia podstawowego na poziomie 7 tys, złotych miesięcznie nie zmieni średniego wieku pielęgniarek w Polsce. Na pewno nie z dnia na dzień. Może go najwyżej w sposób paradoksalny zwiększyć. Na tym stwierdzeniu poprzestanę, bo musiałbym przeprowadzić szerszy wywód i znowu ktoś napisałby mi, że trudno zrozumieć o czym piszę. nie ma to zresztą większego znaczenia w tym przypadku. 

Czy mam jakiś pomysł? No mam. I nawet jak się okazuje ktoś inny próbował kilka lat temu wprowadzić go w życie. Nie udało się. Dlaczego? Bo spotkał się z murem w postaci protestów związków zawodowych pielęgniarek. Niestety to właśnie korporacja zawodowa odpowiada w dużej mierz za zapaść kadrową w Polsce. 

Chodziło o przywrócenie liceów pielęgniarskich, by skrócić ścieżkę dochodzenia do zawodu. Nie było lepszego rozwiązania. Pojawiły się protesty i argumenty o unijnych wymogach i standardach, fachowym przygotowaniu itd. Efekt, jaki jest każdy widzi. Średnia wieku faktycznie jest wysoka, ale skoro tak jest, to znaczy, że większość obecnie pracujących w zawodzie pielęgniarek to absolwentki właśnie takich liceów.  Co zaprzecza argumentacji stosowanej przez związkowców. 

Na marginesie – z jednej strony autor widzi zagrożenie dla systemu ochrony zdrowia w systemie wynagrodzeń a jednocześnie jako przykład wydanie ogromnych pieniędzy na bramki do mycia karetek. Co ma jedno wspólnego z drugim?

Znowu niezrozumienie. Te bramki to symbol absurdalnych pomysłów. Taki „Miś naszych czasów”. Nikt nie wie po co jest, więc nikt nie zapyta. Czy na pewno nie ma to związku? Ja go dostrzegam.

Sugestia o wynagrodzeniach pracowników medycznych (i ich dalszego wzrostu) jako czynnika inflacji („co na to inflacja”) jest również całkowicie nieuzasadniona. Galopująca inflacja nie zaczęła się od 1 lipca 2022 r. …

Czy się to komuś podoba czy nie, to wzrost wynagrodzeń jest zawsze czynnikiem wzmacniającym procesy inflacyjne. Szczególnie jeśli jest on ustalany na poziomie wyższym niż wskaźnik wzrostu cen towarów i usług. Wysokie podwyżki w jednym sektorze powodują żądania płacowe w kolejnym. Nazywa się to spiralą inflacyjną. Dlatego właśnie należy podchodzić do podwyżek ostrożnie szczególnie w warunkach kryzysu.  

Podobnie wiązanie podwyżek z problemami zarządczymi - czy brak możliwości strategicznego planowania to też „wina” pielęgniarek? NFZ funkcjonuje w Polsce od wielu lat i dziwić musi, że problemy z zarządzaniem są opisywane dopiero w kontekście podwyżek dla personelu medycznego. Dla porządku musimy zaznaczyć, że to nie pielęgniarki dążyły do przekształcenia tomaszowskiego Szpitala w spółkę.

A kto napisał coś podobnego? I co ma z tym wszystkim wspólnego przekształcenie szpitala w spółkę? Oczywiście poza tym, że prezes spółki ponosi odpowiedzialność za swoje decyzje a dyrektor zakładu budżetowego nie, więc może swój szpital zadłużać bez opamiętania. Już to w Tomaszowie przecież przerabialiśmy  

Uważamy, że przedstawianie personelu medycznego - w tym pielęgniarek – jako osób winnych inflacji, winnych złej sytuacji ochrony zdrowia, nie jest właściwa i nigdy nie powinna mieć miejsca. Jako przedstawiciele pielęgniarek i położnych (ale wyrażając stanowisko całego środowiska medyków) – wskazujemy, że właściwe uregulowanie systemu wynagrodzeń stanowi konieczny, niezbędny warunek właściwego funkcjonowania ochrony zdrowia.

I tego akurat nikt nie kwestionuję