Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
środa, 26 marca 2025 08:15
Reklama

Jak za dawnych lat… Woda z błękitnego zdroju

„Komu źródlana woda, komu?!” - Takie nawoływania codziennie rozlegały się przed II wojną światową w centrum Tomaszowa Mazowieckiego. Towarzyszyły im donośne dźwięki mosiężnych dzwonków, którymi oznajmiano przyjazd charakterystycznych, malowanych na niebiesko, beczkowozów z konnym zaprzęgiem. Zawierały one wodę czerpaną z podtomaszowskich Niebieskich Źródeł na potrzeby mieszkańców centralnej części miasta, pozbawionej jeszcze wtedy wodociągów.
Reklama dotacje unijne dla firm MŚP

Tym procederem, już od przełomu XIX i XX wieku, zajmowali się głównie mieszkańcy nadpilickiej Brzustówki, dla których był on dodatkowym zajęciem obok uprawy roli. Dostarczali oni źródlaną wodę pitną na podstawie koncesji udzielanych im przez tomaszowski magistrat. Do czerpania wody służyło specjalne rusztowanie, ustawione tuż nad wywierzyskiem źródeł. Po nabraniu wody z pomocą żurawia, a później ręcznej pompy, woda spływała pochyłą rynną do podstawionej beczki na kołach. Pojemność tych beczek wynosiła od 400 do 800 litrów.

Reklama

 

Tomaszowskie gospodynie bardzo chwaliły sobie źródlaną wodę za jej niemalże krystaliczną czystość i sporą zawartość wapnia, zapewniającego jej pożądaną „miękkość”.  Dlatego wodę przywożoną ze źródeł chętnie używały nie tylko na herbatę, ale także do mycia włosów. Co zasobniejsze tomaszowianki stosowały źródlaną wodę także do prania, płacąc po 10 ówczesnych groszy za wiadro.

 

Jednym z brzustowskich woziwodów był Paweł Nowak, mieszkający przy ulicy Wodnej 26. W tym zajęciu tuż przed wojną wspomagał go kilkunastoletni syn – Tadeusz. Do jego obowiązków należało wspomniane wcześniej oznajmianie przybycia ojcowego beczkowozu na ulice Tomaszowa. Nieżyjący już dzisiaj Pan Tadeusz zachował na długie lata nie tylko barwne wspomnienia związane z wożeniem do miasta źródlanej wody, ale także swój autentyczny dzwonek z tamtych czasów. Przed śmiercią postanowił go przekazać do zbiorów Skansenu Rzeki Pilicy.

 

Klimat tamtych dawno minionych czasów ożył w minioną sobotę   za sprawą ulicznego korowodu, uświetniającego tegoroczny Festiwal „A może byśmy tak… do Tomaszowa”. W korowodzie przemierzającym Aleję Piłsudskiego i Plac Kościuszki znajdowała się reprezentacja tomaszowskiego skansenu, krocząca właśnie obok konnego beczkowozu w kolorze błękitnym. Jest on wierną rekonstrukcją takiego wozu, wykonaną częściowo z oryginalnych elementów m.in. na podstawie archiwalnych fotografii.  Na co dzień źródlany beczkowóz jest eksponowany u podnóża skansenowego młyna.

 

Tym razem posłużył do niecodziennego ożywienia historii, wyjeżdżając po raz pierwszy na ulice Tomaszowa. Autentyzmu niezwykłej rekonstrukcji dodał historyczny dzwonek – pamiątka po brzustowskim woziwodzie. Równie istotne było to, że źródlany beczkowóz przejeżdżał w sobotę dokładnie przez miejsca uwiecznione na zdjęciach z lat 30. ubiegłego wieku, a przekazane skansenowi przez wytrawnego tomaszowskiego regionalistę i kolekcjonera – Jerzego Pawlika. Dodajmy, że asystę beczkowozu podczas sobotniej parady stanowili bohaterowie historycznych inscenizacji pilickiego skansenu i grot nagórzyckich: kuracjuszka z nadpilickiego letniska, urzędnik Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i zbój Madej.  

 

 

    

            


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Tomaszowianin 01.07.2015 01:34
Dzisiejsza woda z "Niebieskich Źródeł" za sprawą wielce niemądrego zwyczaju tuczenia kaczek i łabędzi w naszym rezerwacie nadawałaby się bardziej do upraw hydroponicznych (bez konieczności wzbogacania jej w nawozy) niż do picia czy prania. Zawartość wapnia raczej ją utwardza niż zmiękcza (podobnie było też w czasach woziwodów, ale ... "miekkość" w cudzysłowiu można rozumieć opacznie). Tysiące m3 organicznych osadów na dnie zródliskowego jeziorka z butwiejacymi liśćmi i kaczymi odchodami byłyby dzisiaj "płachtą na byka" dla SANEPIDu. A zatem - szansa powrotu do dawnych tradycji - niewielka. No chyba, żeby rurę jakąś wpakowaś bezpośrednio w głąb żródlisk ... . Jeśli jednak szybko nie zostaną powstrzymane watahy bobrów grasujące po "Źródłach" to z otoczenia źródliskowego rezerwatu pozostaną tylko tablice informacyjne, ławeczki (bez desek oczywiście) i wspomniania, że ta woda pitną kiedyś była.

Reklama

Opinie

54 proc. Polaków nie jest gotowa skorzystać z dobrowolnych szkoleń wojskowych

Ponad połowa Polaków nie jest gotowa skorzystać z dobrowolnych szkoleń wojskowych, których organizację na początku marca zapowiedział premier Donald Tusk - wynika z sondażu Opinia24 dla RMF FM.Data dodania artykułu: 25.03.2025 13:04
54 proc. Polaków nie jest gotowa skorzystać z dobrowolnych szkoleń wojskowych

e-Doręczenia - rewolucja w oficjalnej komunikacji od 1 kwietnia br. Jak wybrać dostawcę?

Cyfrowa transformacja oficjalnej korespondencji nabiera tempa. System e-Doręczeń, który umożliwia prawnie wiążące i bezpieczne przesyłanie dokumentów, staje się nowym standardem w komunikacji biznesowej i administracyjnej. Wybór odpowiedniego dostawcy tej usługi pozwala nie tylko na spełnienie obowiązków prawnych, ale także na optymalizację kosztów i usprawnienie procesów komunikacyjnych.Data dodania artykułu: 25.03.2025 11:29
e-Doręczenia - rewolucja w oficjalnej komunikacji od 1 kwietnia br. Jak wybrać dostawcę?

Ile kosztuje przydomowa oczyszczalnia ścieków w 2025? Aktualne ceny i dotacje

Przydomowe oczyszczalnie stały się w ostatnich latach prawdziwym hitem jeśli chodzi o domy jednorodzinne, ale nie tylko. Wielu właścicieli tego typu nieruchomości rozważa budowę takiej instalacji u siebie. Z jakim kosztem jest związana taka inwestycja, co warto wiedzieć na poszczególnych etapach jej realizacji i na jakie aspekty warto zwrócić szczególną uwagę? Wyjaśniamy! Własną oczyszczalnię ścieków można wybudować jeśli nie posiada się możliwości przyłączenia gospodarstwa domowego do zbiorczej sieci wodno-kanalizacyjnej. Jest to o wiele lepsza alternatywa niż tradycyjne szambo, którego posiadanie wiąże się ze sporymi kosztami eksploatacyjnymi. Przyjrzymy się więc bliżej temu, na czym polega model działania przydomowej oczyszczalni.Data dodania artykułu: 25.03.2025 11:24
Ile kosztuje przydomowa oczyszczalnia ścieków w 2025? Aktualne ceny i dotacje
ReklamaSklep Medyczny Tomaszów Maz.
Reklama
Reklama
Reklama
zachmurzenie duże

Temperatura: 8°C Miasto: Tomaszów Mazowiecki

Ciśnienie: 1016 hPa
Wiatr: 10 km/h

Reklama
Reklama
Reklama
Profilowana poduszka do siedzenia SEAT COMFORT

Profilowana poduszka do siedzenia SEAT COMFORT

Cena: Do negocjacjiZ pełną ofertą możecie zapoznać się odwiedzając nasz punkt zaopatrzenia medycznegoTomaszów Mazowiecki ul. Słowackiego 4Oferujemy atrakcyjne rabaty dla stałych klientówWygodna pozycja siedzącaOchrona przed napięciami mięśniowymiOdciążenie kręgosłupaSeat Comfort to idealne rozwiązanie dla osób szukających komfortu i prawidłowego ułożenia ciała podczas siedzenia. Dostosowująca się do ciężaru użytkownika pianka z pamięcią kształtu umożliwia właściwą pozycję i równomierne rozłożenie ciężaru ciała. Dzięki temu odciążony jest kręgosłup, co niweluje odczucie zmęczenia podczas czynności wykonywanych na siedząco. W zajęciu prawidłowej pozycji pomagają dodatkowe wyprofilowania pod uda.Poduszka uniwersalna ze względu na swoją elastyczność i możliwość dopasowania do miejsca, w którym jest stosowana. Idealna do wykorzystania w domu, pracy, samochodzie lub na wózku inwalidzkim. Spód wykonany jest z materiału antypoślizgowego, dzięki czemu poduszka nie przesuwa się i w przeciwieństwie do innych tego typu wyrobów, doskonale działa ze śliskimi powierzchniami (np. metal, tworzywo sztuczne).Wskazania: Profilaktyka w powstawaniu odleżyn, przeciążenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, wymuszona długotrwała pozycja siedząca.Przeciwwskazania: Nie stwierdzonoKonserwacja: Pianka z pamięcią kształtu nie nadaje się do prania. Pokrowiec zewnętrzny jest zdejmowalny i może być prany w temperaturze do 30°C/ 86°F. Ze względu na sposób transportu, poduszka po wyjęciu z opakowania może mieć "zapach fabryczny". Aby zniknął, przed pierwszym użyciem, wystarczy przewietrzyć poduszkę.Skład:Poduszka: 100% PUPoszewka (góra i boki): 93% poliester, 7% spandex, z uchwytem z bokuPoszewka (spód): 100% poliester z kropkami antypoślizgowymiWymiary: 45X 37X9cmGęstość: 45kg/m3
Reklama

Napisz do nas

Zachęcamy do kontaktu z nami za pomocą formularza. Możecie dołączyć zdjęcia i inne załączniki. Podajcie swojego maila ułatwi to nam kontakt z Wami
Reklama
Reklama
Reklama