Istotne z punktu widzenia klinicznego jest zjawisko przyklejania się korzenia do przepukliny jądra miażdżystego. Powstałe w wyniku tego zrosty wiążą na stałe korzeń z przepukliną, nawet wówczas, kiedy jej zawartość ulegnie zwapnieniu i zmniejszeniu do rozmiarów nieszkodliwych. Pod wpływem drażnienia i ucisku korzeń ulega obrzękowi, a w okresie późniejszym dochodzi do zwłóknienia i częściowego zwyrodnienia pęczków nerwowych. Uciśnięciu może ulec jeden lub kilka korzeni.
Zaburzenie normalnych stosunków w stawach międzykręgowych stanowi jedno z najważniejszych wtórnych następstw uszkodzenia krążka międzykręgowego. Zaburzeniu ulega nie tylko mechanika stawu międzytrzonowego, ale dochodzi też do wtórnych uogólnionych zmian zwyrodnieniowych. Z chwilą rozpadu jądra następuje nierównomierne obciążenie trzonu i pierścienia włóknistego, co doprowadza do zmian struktury kostnej kręgów.
Z chwilą utraty części tkanki jądra miażdżystego oraz obkurczenia pozostałej części na skutek odwodnienia i włóknienia dochodzi do zwężenia szpary międzytrzonowej. To zwężenie upośledza i zaburza funkcję stawów międzywyrostkowych, co z czasem doprowadza do wystąpienia w nich zmian zwyrodnieniowych. Zmiany te wpływają też ujemnie na więzadła tylne kręgosłupa - nadmierne ich rozciągnięcie doprowadza do zgrubienia i przerostu.
Najczęściej uszkodzeniu ulegają krążki międzykręgowe L4 i L5, gdyż na poziomach najbardziej ruchomych L4L5 i L5S1 jest najszybsze zużycie tarcz międzykręgowych i blaszek nadkręgowych. Ponadto odcinek lędźwiowy kręgosłupa jest jednym z najbardziej przeciążonych miejsc całego kośćca. Ostre i przewlekłe zespoły bólowe kręgosłupa lędźwiowego są jednym z poważniejszych i dość kosztownych problemów leczniczych w uprzemysłowionych społeczeństwach. Należą do wiodących zespołów chorobowych, powodujących niesprawność, często także u ludzi młodych
Leczenie usprawniające powinno być kompleksowe. Obecnie stosuje się wiele metod leczniczych. Oprócz całej gamy środków farmakologicznych, w leczeniu usprawniającym stosuje się także zabiegi fizykalne, manipulacje oraz różnorodne metody usprawniania.
Leczenie to ma na celu:
1. Usunięcie bólu przez odciążenie uciśniętych korzeni nerwowych i naczyń - w tym celu stosowano leżenie w pozycji odciążającej, leczenie wyciągowe (wyciąg przyłóżkowy ze stopniowym obciążaniem 6-14-16 kg), ćwiczenia wg metody Mc Kenzie, ćwiczenia przyłóżkowe w bólach krzyża oraz zabiegi fizykalne, a wśród nich: prądy interferencyjne, jonoforeza z zastosowaniem żeli przeciwbólowych. (rys. 1)
2. Wzmocnienie mięśni tułowia i uzyskanie stabilizacji kręgosłupa oraz ćwiczenia usprawniające, rozciągające, rozluźniające i dynamiczne, z uwzględnieniem pływania. Do nich należą ćwiczenia przygotowujące chorego do pełnego obciążania kręgosłupa. (rys. 2)
3. Wykształcenie dobrej postawy ciała i rozwinięcie dobrej sprawności fizycznej poprzez ćwiczenia indywidualne korekcyjne i zespołowe.
4. Nauczanie i instruktaż dotyczący czynności życiowych, a zwłaszcza poprawnego wykonywania pracy fizycznej obciążającej kręgosłup, tzw. kinezyprofilaktyka, która ma zapobiegać nawrotom (rys. 3).
Leczenie usprawniające chorych z zespołem bólowym kręgosłupa jest bardzo trudne. Wymaga indywidualnego doboru zabiegów fizjoterapeutycznych, a w okresie zaostrzenia objawów stosowania przeciwbólowych i przeciwzapalnych środków farmakologicznych.
W profilaktyce nawrotów ważne znaczenie ma wykonywanie odpowiednich ćwiczeń kinezyterapeutycznych oraz przybieranie odpowiedniej pozycji przy podnoszeniu przedmiotów.
Napisz komentarz
Komentarze