"Wczujmy się w klimat - adaptacja w mieście” Debata Ekspercka z udziałem Marcinem Witko

Reklama

Jest to projekt Ministerstwa Środowiska, którego głównym celem jest ocena wrażliwości i podatności na zmiany klimatu każdego z 44 polskich miast partnerskich i zaplanowanie działań adaptacyjnych, adekwatnych do zidentyfikowanych zagrożeń. Zmiany klimatyczne są nie tylko problemem globalnym, ale coraz bardziej stają się także istotnym problemem lokalnym. Ze względu na swoją skalę jest to jedyna inicjatywa w Europie, w której ministerstwo wspiera lokalne władze i administrację, koordynując i wspólnie wypracowując rozwiązania przystosowawcze do skutków zmian klimatu dla tak dużej liczby jednostek lokalnych.
Miejskie Plany Adaptacji (MPA) powstaną do końca 2018 r. Ich wdrożenie poprawi bezpieczeństwo i jakość życia mieszkańców.

Cały proces przygotowania Miejskich Planów Adaptacji (MPA) jest realizowany we współpracy z władzami miast oraz przy udziale i zaangażowaniu organizacji reprezentujących mieszkańców. Eksperci Konsorcjum od roku współpracują z miastami. Zgromadzono dane i przeprowadzono specjalistyczne analizy, które pozwoliły na wyznaczenie dla każdego z miast czterech obszarów lub sektorów wrażliwych na skutki ekstremalnych zjawisk atmosferycznych, takich jak: deszcze nawalne, powodzie, fale upałów i mrozów, itp. Określone zostało również ryzyko wynikające z występowania tych zjawisk dla wybranych sektorów lub obszarów. W dalszych pracach dla tych sektorów lub obszarów przygotowane zostaną pakiety działań adaptacyjnych (inwestycyjnych, technicznych, organizacyjnych, edukacyjnych), które można będzie zastosować w formie opcji adaptacyjnych dla określonych zagrożeń.

Lokalne samorządy otrzymają: identyfikację najpoważniejszych zagrożeń związanych ze zmianami klimatu oraz najbardziej wrażliwych sektorów i obszarów miasta, a także pakiet wyselekcjonowanych działań zwiększających odporność miasta na zagrożenia związane ze zmianami klimatu wraz z oceną ich efektywności. Dodatkową wartością jest aktywizacja i zaangażowanie mieszkańców w opracowaniu MPA, co w przyszłości przełoży się na aktywny udział społeczeństwa w procesie ich wdrażania i dalszego kształtowania polityki adaptacyjnej miasta.

Wykonawcy projektu to wiodące podmioty działające w sektorze ochrony środowiska. Konsorcjum składa się z: Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego (lider), Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowego Instytutu Badawczego, Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych oraz firmy konsultingowo-inżynierskiej Arcadis. Inicjatywa jest współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz ze środków budżetu państwa.

Środową Debatę Ekspercką „Wczujmy się w klimat – adaptacja w mieście” prowadził Zastępca Dyrektora Departamentu Zrównoważonego Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej Szymon Tumielewicz, który reprezentował Ministerstwo Ochrony Środowiska,  a udział wzięli miedzy innymi:  Paweł Sałek – Sekretarz Stanu Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Klimatycznej, Waldemar Buda - poseł Ziemi Łódzkiej, dr inż. Krystian Szczepański – Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego, Wykonawca Projektu - lider konsorcjum,  dr inż. arch. Justyna Gorgoń – Instytut Ekologii Terenów   Uprzemysłowionych i Marcin Witko - Prezydent Tomaszowa Mazowieckiego.

"Dyskutowaliśmy o adaptacji przestrzeni miejskich do zmian klimatycznych. Miałem zaszczyt uczestniczyć. Tomaszowów Mazowiecki uczestniczył w programie pilotażowym i taką strategię, dostosowanie adaptacji miasta do zmian klimatycznych Tomaszów już posiada, czyli taką mapę, aby dostosować się czy przystosować sie przed ewentualnościami takimi jak chociażby zwiększona ilość opadów czy zwiększona ilość dni upalnych w roku. Teraz czas na działania. Liczymy na to, ze te działania nasze zostaną wsparte finansowo przez instytucje centralne czy to przez Wojewódzkie Fundusze czy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Wszystko to ma służyć temu by poprawiać sytuacje ekologiczną, sytuację jakości powietrza. Wszystko to ma służyć przede wszystkim temu, żeby mieszkańcy naszego miasta, tomaszowianie, byli zdrowsi, żeby żyło im się  w bardziej komfortowych warunkach." - powiedział Marcin Witko.

"Ministerstwo bardzo dobrze ocenia działania realizowane w Tomaszowie Mazowieckim. Tomaszów nie jest jeszcze objęty tym dużym programem, natomiast dla Tomaszowa był przeprowadzony w ramach takiego projektu pilotażowego ze środków norweskich. Dokument, który będzie pomagał władzom miasta do tego, żeby miasto mogło sie dobrze rozwijać i żeby komfort życia tomaszowian się poprawiał." pozytywnie ocenił realizowane działania w Tomaszowie Mazowieckim wiceminister Paweł Sałek.

Projekt zaplanowany został na dwa lata realizacji i teraz właśnie minął rok, czyli realizacja projektu osiągnęła półmetek. Dyskusja w czasie debaty koncentrowała się na roli samorządów, przedsiębiorców i społeczeństwa w kreowaniu miasta przygotowanego na konsekwencje zmian klimatu, a także na rozwiązaniach, dzięki którym miasta mogą lepiej przystosować się do zagrożeń klimatycznych występujących obecnie i spodziewanych w przyszłości.

"Projekt ten jest niezwykle istotny dla ośrodków miejskich ze względu na konieczność poprawy bezpieczeństwa i jakości życia ich mieszkańców. Dzięki niemu miasta będą w mniejszym stopniu narażone na wpływ zmian klimatycznych" – powiedział wiceminister Paweł Sałek.

Eksperci podkreślali, że adaptacja służy poprawie jakości życia w mieście, której coraz ważniejszym elementem jest stan środowiska. Działania adaptacyjne, podejmowane w miastach wymagają z jednej strony silnego wsparcia organizacyjnego i prawnego na poziomie krajowym, z drugiej zaś świadomego społeczeństwa i jednostek odpowiedzialnych za ich wdrażanie na poziomie lokalnym.

"Spotykamy się w Łodzi, bo właśnie tutaj powstały jedne z pierwszych projektów służących gospodarowaniu wodami opadowymi w oparciu o naturalne funkcje ekosystemów. Adaptacja do zmian klimatu oparta na wykorzystaniu zasobów, które dają nam ekosystemy w łagodzeniu skutków zmian klimatu decyduje o jakości życia w mieście" – powiedział dr inż. Krystian Szczepański Dyrektor IOŚ-PIB

Struktura przestrzenna miast oraz intensywność ich zabudowy jest przyczyną występowania wielu specyficznych zagrożeń miejskich związanych ze zmianami klimatu oraz powoduje wzmocnienie negatywnych skutków zjawisk klimatycznych. Z tego względu działania adaptacyjne w miastach powinny dotyczyć zarówno rozwiązań z zakresu gospodarki przestrzennej jak i ochrony mieszkańców miast przed negatywnymi skutkami zagrożeń takich jak miejska wyspa ciepła, utrzymywanie się temperatur ekstremalnych lub powodzi miejskich.