Komunalne, czyli jakie?

W praktyce jednak, komunalne spółki nie tylko w Tomaszowie ale i w całej Polsce przejmowały na siebie ciężar gospodarowania całością zasobów. Miało to sens ze względów organizacyjnych i ograniczało koszty. Rodzi to też wiele nieporozumień i konfliktów. Pod hasłem TTBS kryją się bowiem różne formy mieszkalnictwa. Obowiązują różne kryteria przydziału lokali. Funkcjonują też różne stawki czynszu. Przez mieszkańców są one często mylone. Wszystko wrzucane jest do jednego worka z napisem "TTBS". W sumie trudno się dziwić, ponieważ różnic nie dostrzegają nawet radni, o czym można przekonać się słuchając dyskusje w czasie sesji Rady Miejskiej. Przede wszystkim należy wyróżnić trzy rodzaje nieruchomości (nie zawsze w postaci mieszkań), uwzględniając strukturę właścicielską. Są to nieruchomości, których właścicielem jest: miasto, sam TTBS oraz wspólnoty mieszkaniowe. Zacznijmy od tych pierwszych

Nieruchomości, w skład których wchodzą mieszkania, będące bezpośrednio własnością miasta, stanowią podstawowy składnik mieszkaniowego zasobu gminy. Należy podkreślić podkreślić, że ich właścicielem nie jest TTBS  (jak się powszechnie uważa) ale gmina miasto Tomaszów Mazowiecki. Spółka pełni tu jedynie rolę zarządcy, na bieżąco zajmującego się bieżącym zarządzaniem, konserwacją, rozliczaniem czynszu i opłat itd.  Większość naliczanych najemcom opłat jest niezależnych od spółki. Dotyczy to zarówno czynszów, jak i opłat eksploatacyjnych, za wodę, centralne ogrzewanie, czy kosztów związanych z użytkowaniem części wspólnych. Oczywiście  funkcjonowanie zarządcy musi być zgodne z zasadami gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, które określa ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy itd. 

Dla kogo komunalne mieszkania?

To właśnie ta ustawa stanowi podstawę do ustanowienia zasad i kryteriów przydziału mieszkań. - Kryteria przydziału lokali na terenie naszej Tomaszowa Mazowieckiego znaleźć można w uchwale Rady Miejskiej Tomaszowa Mazowieckiego z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasto Tomaszów Mazowiecki. O zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego mogą ubiegać się osoby będące mieszkańcami miasta. Muszą one spełniać kilka przesłanek. Przede wszystkim nie mogą mieć zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych. Ponadto średni miesięczny dochód na członka gospodarstwa domowego z ostatnich sześciu miesięcy przed złożeniem wniosku o uzyskanie lokalu mieszkalnego, nie może przekroczył 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub 100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym - wyjaśnia radny Tomasz Wawro, członek komisji mieszkaniowej 

Nieco inne kryteria obowiązują jednak przy przydziale lokalu socjalnego. Mogą ubiegać się osoby, które  będące mieszkańcami Gminy, które nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego, ich średni miesięczny dochód na członka gospodarstwa domowego z ostatnich sześciu miesięcy przed złożeniem wniosku o uzyskanie lokalu socjalnego, nie przekroczył: 100% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub 75% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym. O prawie do lokalu socjalnego mogą orzekać także Sądy wydające wyroki eksmisyjne. Przy czym umowy najmu mają tu charakter umów na czas określony. Niestety mieszkań socjalnych w Tomaszowie Mazowieckim brakuje (na ten temat przygotujemy osobny artykuł). 

 Jak się starać?

Aby trafić na listę osób zakwalifikowanych do przydziału mieszkania komunalnego należy złożyć odpowiedni wniosek.  - Do wniosku dołączyć należy oświadczenia i dokumenty potwierdzające wysokość dochodów uzyskiwanych przez wnioskodawcę i inne osoby zgłoszone we wniosku do wspólnego zamieszkiwania oraz dowód potwierdzający miejsce stałego zameldowania. Trzeba jednak pamiętać, że odmowa złożenia oświadczeń i dokumentów może stanowić podstawę do odmowy zakwalifikowania osoby do najmu lokalu komunalnego - mówi radny Wawro

Wnioski o zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego lub lokalu socjalnego przyjmuje podmiot upoważniony przez Prezydenta Miasta Tomaszowa Mazowieckiego - tj. Tomaszowskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego. Przy rozpatrywaniu wniosków bierze się pod uwagę warunki mieszkaniowe w poprzednim miejscu zamieszkania wnioskodawcy oraz innych osób zgłoszonych do wspólnego zamieszkiwania.

Analizy i weryfikacji wniosków o najem lokalu mieszkalnego lub lokalu socjalnego dokonuje doraźna Komisja Mieszkaniowa Rady Miejskiej. To ona  ostatecznie rozstrzyga o zakwalifikowaniu do najmu. Osoby spełniające warunki do zawarcia umowy najmu umieszczane są w wykazach osób oczekujących na przyznanie lokalu.  Prezydent Miasta listy zatwierdza.

 Mieszkanie mieszkaniu nie jest równe 

Oczywiście większość osób oczekiwałaby mieszkania w bloku ze wszystkimi wygodami, takimi jak centralne ogrzewanie, łazienki. Takich mieszkań jednak miasto posiada w swoim zasobie niewiele. Większość już wcześniej została wykupiona przez lokatorów, korzystających z wysokich bonifikat przy zakupie. Właśnie w ten sposób powstawały wspólnoty na miejskich nieruchomościach. Tego rodzaju lokale mieszkalne uwalniają się stosunkowo rzadko. 

Częściej do "obiegu" wracają mieszkania w czynszowych kamienicach. Większość z nich pochodzi z początków ubiegłego wieku. Niektóre bywają starsze. Niewiele z nich posiada przyłącza do miejskiej sieci ciepłowniczej. Przez całe lata spółka nie była zainteresowana tego rodzaju przyłączami. Powodów było kilka. Najważniejszy z nich to wysokie koszty inwestycji. Nie bez znaczenia był również fakt, że wielu lokatorów nie opłacało czynszu. Zaległości sięgały lat. 

Stuletnie kamienice, często budowane z niskiej jakości materiałów, są mocno zdekapitalizowane. Niema każda wymaga kosztownych remontów. Dotąd skupiano się głównie na ich estetyce, a więc remontowano elewacje. W ostatnich latach przeprowadzono kilka kompleksowych i co za tym idzie drogich remontów. 

Wysokość czynszu w lokalach, których właścicielem jest miasto, ustalają radni w drodze uchwały. Stawki zależne są od lokalizacji (miasto podzielono na strefy) oraz wyposażenia mieszkań w infrastrukturę techniczną, łazienki itd. Wysokość ich reguluje także ustawa, ograniczająca możliwość wzrostu czynszu poza poziom oparty na wskaźniku odtworzeniowym 

Osobny problem to stan mieszkań, które zdawana są przez lokatorów. Przypadki dewastacji są powszechne. Lokale wymagają kompleksowych remontów. Zdarza się, że do wymiany jest niemalże wszystko, łącznie z podłogami. Dlatego też od kilku lat wprowadzono program "Mieszkanie za remont". Osoby oczekujące na przydział mogą uzyskać lokal mieszkalny pod warunkiem samodzielnego remontu mieszkania.  Co więcej część kosztów, na podstawie przedstawionych rachunków mogą rozliczyć w kolejnych czynszach, jakie zobowiązani są płacić