Reklama

Tomaszowianie Wyklęci cz.5

2 września 1945 roku na specjalnej naradzie zwołanej w Warszawie przez generała Rzepeckiego, powołano Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, które przejęło strukturę organizacyjną rozwiązanej w 1945 Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Organizacja ta chciała początkowo drogą polityczną nie dopuścić do zwycięstwa wyborczego komunistów. Mimo deklarowanego cywilnego charakteru, organizacji podporządkowała się też część zbrojnych oddziałów leśnych.

16.03.2014 09:34 (aktualizacja 27.09.2023 00:29)

Pod wpływami tomaszowskiej organizacji WiN, przynajmniej w początkach działalności, pozostawał też oddział byłego dowódcy drużyny w oddziale partyzanckim Witolda Kucharskiego "Wichra", sierżanta Wacława Szewczyka ps. "Orkan", "Odrowąż", operujący wokół Tomaszowa i w powiecie opoczyńskim. Tomaszowskiemu UB udało się wprowadzić w szeregi oddziału konfidenta, który doprowadził do rozłamu wewnątrz oddziału i zamordowaniu w dniu 13 lipca 1946 roku dowódcy Szewczyka. Ciało jego spoczywa na cmentarzu w Łaznowie. Część oddziału popierająca "Odrowąża" przeszła do oddziału K.W.P. "Żbika" Bolesława Rybaka.

W powiecie opoczyńskim działał oddział całkowicie podporządkowany WiN pod dowództwem, urodzonego 11 marca 1925 roku w Przystałowicach Dużych, Mariana Michalskiego ps. "Drągal II" (dla odróżnienia od dowódcy oddziału WiN działającego w powiecie radomskim i wschodnim opoczyńskim por. Aleksandra Młyńskiego ps. "Drągal").

Zaraz po wojnie Michalski został wyznaczony przez podziemie na stanowisko komendanta posterunku MO w Rusinowie, jednak już w lecie tego roku zbiegł do lasu, rozpoczynając zbrojną działalność. Latem 1946 roku jego oddział przemieścił się w okolice Tomaszowa.19 sierpnia o godzinie 22, wykonano wyrok śmierci w jego własnym mieszkaniu, na sekretarzu komitetu gminnego PPR w Białobrzegach Opoczyńskich, Franciszku Kaszubie.

Prawdopodobnie dziełem oddziału Drągala II był też napad na pociąg osobowy na stacji Jeleń, podczas którego rozbrojono kilku żołnierzy. Zbliżające się szybko siły UB i wojska zmusiły oddział do odwrotu bez strat i zapadnięciu w pobliskie lasy.

7 października zorganizowano akcję na kasę Nadleśnictwa Państwowego w Smardzewicach, podczas której zastrzelono członka PPR i ORMO, Stefana Rosiaka. Na przełomie października i listopada funkcjonariusze UB z Tomaszowa i stacjonujący tu żołnierze LWP zorganizowali obławę w lasach wokół Smardzewic i Białobrzegów, podczas której poległ z rąk oddziału Michalskiego, nieznany z nazwiska kapral LWP.

Po tym oddział przemieścił się w północne opoczyńskie i prawdopodobnie na wiosnę 1947 roku ujawnił na mocy amnestii. Ale już na wiosnę 1949 Michalski powtórnie na czele kilkunastoosobowej grupy podjął działalność zbrojną na terenach powiatów: opoczyńskiego, grójeckiego, rawskiego i radomskiego, występując przeciwko tworzonym wówczas spółdzielniom produkcyjnym.

Prowadzono także akcje małego sabotażu, niszcząc rozwieszane podczas uroczystości portrety dostojników państwowych. W październiku 1951 roku w wyniku aresztowań organizację zlikwidowano, ale samemu Michalskiemu udało się uniknąć aresztowania i przenieść do Warszawy, gdzie powtórnie odtworzył swój oddział. W dniu 4 kwietnia 1952 roku podczas próby ujęcia w "Gospodzie Inwalidów" przy ulicy Targowej w Warszawie został ranny i zatrzymany. Wojskowy sąd rejonowy w dniu 31 stycznia 1953 roku skazał go na karę śmierci, a Rada Państwa nie skorzystała z prawa łaski. Marian Michalski ps. "Drągal II" został stracony w dniu 22 sierpnia 1953 roku w więzieniu mokotowskim.

Jarosław Pązik

Data dodania: 16.03.2014 09:34

Podziel się

Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

no mas punky muertos! 19.03.2014 09:25

to będzie cios dla fanów "polskiego kościoła" i prawicy i dowód że wolność słowa jeszcze u nas nie jest tylko głupim frazesem, super kapela, teksty, naprawdę warto, może niektórym głupotę wybije z głowy http://orangewarsawfestival.pl...sts/ska-p/

xxx 19.03.2014 20:25

Jak tak razi cię polskość, to trzeba było ten komentarz od razu napisać po hiszpańsku. Ale chyba to za duży wymóg intelektualny. Tobie raczej już nic z głowy się nie wybije.próżnia...

Ajdejano 18.03.2014 15:38

Do wpisu nr 5: może jesteś "prymusem" , ale po WUML-u (Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu – najwyższa forma masowego szkolenia aktywistów partyjnych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Funkcjonujące przy Komitetach Wojewódzkich PZPR w ramach kształcenia ideologicznego, WUMLe stanowiły główne ogniwo przygotowania kadr komunistycznych dla potrzeb działalności partyjnej). Do kiki: pomnik w Polichnie był poświęcony tzw. Małemu Frankowi - Franciszkowi Zubrzyckiemu. Wg oficjalnych informacji - to był jeden z komunistycznych działaczy i dowódca pierwszego oddziału GL. Wg miejscowych ludzi (w tym moich ojców) to niedouczony student-przygłup i lokalny rozrabiaka i ludzie poczuli ulgę, gdy Niemcu go trachnęli. I to cała historia tego przygłupa-protoplasty Kononowicza.

Litości dla hejtera 17.03.2014 14:32

Czy jest jakiś sposób, by na czas nieokreślony uniemożliwić osobie z komentarza nr. 1 wypisywanie agresywnych, obraźliwych bzdur na niemal każdy z poruszanych tematów? Chyba tej witrynie zależy na utrzymaniu pewnego poziomu? Ta osoba zieje nienawiścią, a jej poziom umysłowy jest godny pożałowania. Trzeba jej dać czas na ogarnięcie się, z pomocą profesjonalisty. Tym głosem przyłączam się do innych, sugerujących to samo.

kiki 17.03.2014 15:06

@3...spuść powietrze dęciaku, bo parcie jest szkodliwe...możesz pełne portki mieć. Poprosiłam sprawa wyjaśniona. Niewiedza bywa zgubna. ale dzięki, że tak jest jak jest. Interesuje mnie jeszcze wyjaśnienie sprawy "bohaterów" lasów koło Polichna. Ponoć była to walka na śmierć i życie by przywrócić sanacyjną Polskę. Jaka jest więc prawda bo Gierek często w tym miejscu bywał i walił pokłony niezłomnym z lasu.

Prymus po UW 17.03.2014 21:43

Kiki dobrze prawi. Byłem tam w ramach wycieczki szkolnej gdy istniał tam skansen. To był jakiś rok 75/76. Było tam również muzeum. Ale jak nastały czasy Kononowicza, to wszystko zlikwidowali, niczego nie potrafią uszanować.

kiki 16.03.2014 18:58

A co można się dowiedzieć o "partyzantach" z bunkra w Treście nad Pilicą, których to komuna tak wielbiła i czciła jako niezłomnych obrońców PRL- u ???.... Taki okazały pomnik stał tam kiedyś na skarpie rzeki Pilicy.

Jarosław Pązik 17.03.2014 11:22

Komuna raczej ich nie czciła, bo byli to partyzanci z pierwszego oddziału stworzonego przez obwód tomaszowski Armii Krajowej.Pomnik, w tych latach głębokiej komuny, wystawiono tylko dzięki zaangażowaniu pozostałych przy życiu kolegów i poparciu z-cy komendanta SB w Tomaszowie, których kiedyś też był partyzantem Armii Krajowej na naszym terenie.Zresztą pomnik stoi w Treście nad zalewem do dziś.

Reklama