1. Planty
Planty to najpopularniejszy i historycznie najważniejszy park w Krakowie, który uwielbiany jest przez spacerowiczów, rowerzystów czy porannych biegaczy. Jest to 4-kilometrowy, 40-hektarowy pas zieleni otaczający całe krakowskie Stare Miasto. Planty powstały w latach 1822–1830 w miejscu, w którym niegdyś znajdowały się średniowieczne mury miejskie. Dzięki ogromnemu historycznemu znaczeniu ten wyjątkowy ogród miejski został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Podczas II wojny światowej Planty zostały częściowo zniszczone, kiedy to Naziści wycięli sporo drzew, a „do celów wojskowych” skonfiskowali metalowe ogrodzenia. Dopiero w 1989 r. zdecydowano się odnowić zieloną przestrzeń i w ciągu kilku lat pojawiło się tam stylowe uliczne oświetlenie, nowe ogrodzenia i liczne parkowe ławeczki. Zbudowano również niewielkie kamienne ściany, które wyznaczają dziś dawną lokalizację murów obronnych.
Cały pas zieleni to tak naprawdę osiem połączonych ze sobą ogrodów: Wawelskiego, Uniwersyteckiego, Pałacu Sztuki, Florianki, Barbakanu, Dworca, Gródka i Stradomia. Razem tworzą malowniczy szlak przez bujną roślinność upiększającą Stare Miasto.
Na Plantach znajduje ponad 20 pomników postaci historycznych (m. in. Mikołaja Kopernika, Jana Matejki i królowej Jadwigi), wiele pamiątkowych tablic i kilka historycznych zabytków. Najważniejsze z nich to Brama Floriańska, która w Średniowieczu służyła jako główne wejście do miasta, i Barbakan - jedna z najbardziej unikatowych średniowiecznych fortyfikacji obronnych w Europie.
Spacerując wzdłuż Plantów, natkniemy się na przeróżne gatunki drzew, w tym jesiony, lipy, klony, graby,świerki, cisy, sosny, jawory, buki, magnolie i rośliny egzotyczne, z których większość pamięta jeszcze początki XVII wieku. Po drodze miniemy także urocze alejki, klomby kwiatowe, parkowe oświetlenie, kilka otwartych placów zabaw, altanek i pawilonów.
2. Błonia
Błonia to trójkątna ogromna łąka, która jest jednym z największych parków miejskich w całej Europie. Rozległa, zielona przestrzeń jest idealnym miejscem na długi spacer, przejażdżkę rowerową, piknik rodzinny czy zabawę z psem. Nad Błoniami wznosi się majestatyczny Kopiec Kościuszki, a tuż obok znajduje Park Jordana, malownicza dzielnica Zwierzyniec, Lasek Wolski i krakowskie ZOO. Z pozoru jest to miejsce w którym nic się nie dzieje, idealne na leniwe popołudnie z książką w ręku. W rzeczywistości jednak Błonia przeszły przez liczne transformacje, były świadkiem wielu niesamowitych momentów dla mieszkańców Krakowa i w każdej chwili mogą być świadkiem kolejnego!
W 1162 r., kiedy Błonia były tylko dużym, bagnistym mokradłem, pewien zamożny szlachcic podarował teren Klasztorowi Norbertanek, aby w zamian Bóg pobłogosławił jego pielgrzymkę. Siostry jednak wkrótce wniosły się do kamienic w centrum miasta i obszar stał się całkowicie zaniedbany i co roku zalewany był przez Rudawę. Taki stan rzeczy utrzymywał się przez stulecia. Dopiero w XIX wieku władze miasta postanowiły osuszyć bagna i w miejscu zaniedbanego rozlewiska pojawiła się rozległa łąka zapewniająca przestrzeń na różne miejskie festiwale i uroczystości. Pod koniec XIX wieku Henryk Jordan utworzył obok Błoni park miejski, który został nazwany na cześć jego założyciela. Początkowo Błonia były przede wszystkim miejscem uroczystości historycznych i wojskowych. Wystartował stamtąd pierwszy samolot w Krakowie, a w 1910 r. teren posłużył jako punkt obserwacyjny podczas przelotu komety Halleya.
Jeżeli chodzi o sportową przeszłość Błoni, to też jest co wspominać. Najpierw zbudowano tam wyścigowy tor dla koni, a niedługo potem przy Błoniach powstały dwa najsłynniejsze krakowskie kluby sportowe - Wisła i Cracovia, które do dziś są miejscem najważniejszych rozgrywek.
Od dawien dawna aż do lat 60 XX w. Błonia służyły jako pastwisko dla krów. Po wojnie władze miasta postanowiły jednak usunąć zwierzęta i zaadaptowały przestrzeń jako oficjalny park miejski. Dziś jest to miejsce regularnych pikników, happeningów, maratonów, wydarzeń dla dzieci i wszelkiego rodzaju imprez kulturalnych oraz obchodów narodowych świąt. Jednym z najważniejszych wydarzeń XXI wieku, które miało miejsce na krakowskiej łące, to oczywiście Światowe Dni Młodzieży z 2016 r., podczas których papież Franciszek przemawiał tam do 3,5-milionowej publiczności.
Park Jordana
Park Jordana, który znajduje się tuż przy krakowskich Błoniach, to 21,5 ha zielonej parkowej przestrzeni i zdecydowanie jeden z najbardziej malowniczych obszarów w mieście. Mieszkańcy Krakowa chodzą tam by skorzystać z boisk do piłki nożnej, koszykówki siatkówki, kortu tenisowego lub siłowni na świeżym powietrzu. Mogą się tam wyszaleć korzystając ze skate parku, pójść z dziećmi na jeden z placów zabaw, posłuchać muzyki w muszli koncertowej, przekąsić coś w którejś z restauracji, pojeździć po miasteczku rowerowym czy po prostu pospacerować zielonymi alejkami wśród kwiatowych klombów i przysiąść przy parkowym stawie. W zimie dochodzi jeszcze największe odkryte lodowisko w kraju i górki do jazdy na sankach. Innymi słowy, nie można się tam nudzić.
Park Jordana jest otwarty każdego dnia w roku w godzinach 6⁰⁰ – 22⁰⁰ (wiosna/lato), lub 6⁰⁰ – 20⁰⁰ (jesień/zima)
Park został założony w 1889 r. przez poważanego doktora, filantropa, zagorzałego patriotę i krakowskiego reformatora społecznego - Henryka Jordana. Zaprojektował on przestrzeń parku z myślą o przeznaczeniu go na cele sportowe i rekreacyjne dla mieszkańców. Uważał, że ćwiczenia fizyczne, dla zdrowia i rozwoju zarówno dorosłych, jak i dzieci, są niesamowicie ważne. Jego starania nie poszły na marne bo dziś park jest bardzo lubianym miejscem przez wielu miłośników sportu na świeżym powietrzu. Sam Jordan zajmował się planem zajęć prowadzonych w parku, wyznaczaniem przewodników dla grup i tematów polskiej historii przez nich nauczanych. Przy głównej alei, w samym centrum kolistego placu wypełnionego kwiatami stoi popiersie Henryka Jordana, które pojawiło się tam już w 1914 r. Oprócz pomnika założyciela, w parku znajduje się aż 53 popiersia ważnych Polaków. Można postawić sobie wyzwanie i odnaleźć je wszystkie ucząc się przy okazji ważnej lekcji historii o wybitnych postaciach.
Park Jordana był pierwszą publiczną zieloną przestrzenią miejską w Polsce. Pomimo, że II wojna światowa w dużej części zniszczyła obszar, popiersia wybitnych Polaków przechowały się w ukryciu, a park powrócił dziś w dawne łaski.
Inne krakowskie parki miejskie
Planty, Błonia i Park Jordana to oczywiście nie wszystko. W mieście znajduje się o wiele więcej atrakcyjnych parków, a każdy wart jest choć jednego spaceru! Oto niektóre z nich:
- Park Strzelecki
- Park Bednarskiego
- Jalu Kurka
- Park Reduta
- Łąki Nowohuckie
- Park Zaczarowanej Dorożki
- Park Krowoderski
- Tenczyński Park Krajobrazowy
- Park Leśny Witkowice
- Park Kleparski
- Park Krakowski
- Park Decjusza
- Park Wadów
Do tego, warto zajrzeć do któregoś z krakowskich lasków:
- Lasek Wolski
- Lasek Łęgowski
- Lasek Krzesławicki
- Łąki Nowohuckie
- Lasek Mogilski
Jeżeli jeszcze Ci mało,możesz sprawdzić informacje o wszystkich parkach miejskich na oficjalnej stronie zarządu zieleni miejskiej w Krakowie: https://zzm.krakow.pl/zzm/parki.html.
Wycieczki po krakowskich parkach
Kto powiedział, że parków nie można zwiedzać? Historyczne zielone przestrzenie, które chowają w sobie niezwykłe zabytki i dają możliwość odbycia ciekawej wycieczki na świeżym powietrzu to w Krakowie norma. W większości parków znajdują się zazwyczaj tablice opisujące historię powstania, założyciela i najważniejsze obiekty. Możesz też wybrać się na historyczną wycieczkę po Krakowie z przewodnikiem, który opowie Ci dokładną historię kluczowych obszarów w mieście i doradzi, do których parków warto wstąpić na dłużej.
Jeżeli postawisz sobie ambitne zadanie odwiedzenia wszystkich miejskich parków w mieście, zadbaj o odpowiedni i sprawny transport. Możesz oczywiście poruszać się rowerem i przy okazji podziwiać piękne widoki. Jeżeli jednak nie czujesz się na siłach, tramwaje i autobusy miejskie pomogą Ci przemieszczać się pomiędzy dzielnicami. Jeżeli zależy Ci też na komforcie i bardziej elastycznych godzinach przejazdów (transport publiczny nie kursuje tak często na obrzeżach), to możesz poruszać się po Krakowie transportem prywatnym, który szybko i wygodnie zabierze Cię w wyznaczone miejsca.
Nie pozostaje nic więcej, niż zabranie zestawu dobrych książek, kosza piknikowego, aparatu i wyruszenia na podbój zielonego Krakowa!
Napisz komentarz
Komentarze