Reklama

Tomaszowianie Wyklęci cz.5

2 września 1945 roku na specjalnej naradzie zwołanej w Warszawie przez generała Rzepeckiego, powołano Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, które przejęło strukturę organizacyjną rozwiązanej w 1945 Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Organizacja ta chciała początkowo drogą polityczną nie dopuścić do zwycięstwa wyborczego komunistów. Mimo deklarowanego cywilnego charakteru, organizacji podporządkowała się też część zbrojnych oddziałów leśnych.

16.03.2014 09:34 (aktualizacja 27.09.2023 00:29)

Komendantem obwodu WiN w Tomaszowie został od września 1945 roku były członek AK, nauczyciel Mieczysław Kaźmirowski, kryptonim "P-6". Osobiście redagował on i na własnym powielaczu odbijał różnego rodzaju ulotki, podważające sojusz ze Związkiem Sowieckim i ośmieszające przywódców PRL.

Raz w miesiącu otrzymywał od Komendanta Okręgu Łódzkiego WiN, Kazimierza Grendy ps. "Gruda", 50 egzemplarzy podziemnej prasy, którą rozprowadzał na terenie Tomaszowa oraz zbierał informacje z dziedziny życia społeczno-politycznego, ekonomicznego, nastrojów społecznych, ruchu wojsk i dane dotyczące działaczy komunistycznych w Tomaszowie.

Tomaszowskie UB wpadło na trop Kaźmirowskiego i aresztowało go 23 listopada 1946 roku. Wyrokiem wojskowego sądu rejonowego z dnia 12 kwietnia 1947 roku został skazany na 5 lat więzienia, którą to karę na podstawie amnestii mu darowano.

Tomaszowscy ubecy w swoich raportach starali się wykazać, że Kaźmirowski działał w Tomaszowie samodzielnie, a WiN pod jego komendą na naszym terenie nie podjął wystąpień zbrojnych. Związane to było z próbą zatajenia organizacji niepodległościowej, która pod wpływem WiN-owskich haseł zawiązała się wewnątrz samych organów ścigania.

Większość wstępujących do MO i UB ludzi po wkroczeniu armii sowieckiej do Tomaszowa, rekrutowała się z byłych partyzantów AK i innych organizacji niepodległościowych. Chcieli oni budować Polskę wolną i niepodległą, ale kiedy przekonywali się, że coraz częściej ich przełożonymi zostają funkcjonariusz sowieckiego NKWD, paradujący po mieście w polskich mundurach, albo uciekali z przydzieloną bronią do oddziałów leśnych, albo nawiązywali kontakt z organizacjami podziemnymi.

Pod wpływem haseł WiN na początku 1946 roku zawiązano grupę składająca się z tomaszowskich funkcjonariuszy UB, której przywódcą został Zbigniew Marcinkowicz ps. "Garibaldi", "Zbyszek". Oprócz niego w skład tej grupy weszli: Kazimierz Chłuda, Marian Janik, Jan Gałczyński oraz Wacław Klusek.

Podczas swojej działalności członkowie grupy zastrzelili dwóch oficerów sowieckich, jednego nieustalonego z nazwiska na ul. Św. Antoniego przed Urzędem Skarbowym, a na przystani kajakowej porucznika Władimira Jaśkowa ur. w 1922 r. w ZSRR.

Grupie przypisano także napad na kasę kopalni w Białej Górze i na sklep tekstylny Józefa Kona na ulicy św. Antoniego. Do grupy został jednak wprowadzony konfident, który ustalił jej skład osobowy. Po rozpoznaniu, ściągnął on wszystkich, w październiku 1946 roku, na imprezę do restauracji Tomaszowianka na Placu Kościuszki, gdzie UB zorganizowało obławę.

Aresztowano wszystkich konspiratorów bez jednego wystrzału. W dniu 26 października 1946 roku łódzki sąd wojskowy skazał Zbigniewa Marcinkowicza ur. 10 sierpnia 1925 r. w Tomaszowie, Wacława Kluska ur. 9 sierpnia 1926 r. w Tomaszowie i Kazimierza Chłudę ur. 4 marca 1925 r. w Tomaszowie na karę śmierci. Kluskowi sąd na mocy amnestii zmniejszył karę do 5 lat więzienia, jednak zmarł on 20 czerwca 1949 r. w więzieniu we Wronkach. Oficjalną przyczyną zgonu było zapalenie płuc i gruźlica. Wyroki śmierci na Zbigniewie Marcinkowiczu i Kazimierzu Chłudzie wykonano prawdopodobnie w dniu 4 stycznia 1947 roku w Łodzi.

Data dodania: 16.03.2014 09:34

Podziel się

Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

no mas punky muertos! 19.03.2014 09:25

to będzie cios dla fanów "polskiego kościoła" i prawicy i dowód że wolność słowa jeszcze u nas nie jest tylko głupim frazesem, super kapela, teksty, naprawdę warto, może niektórym głupotę wybije z głowy http://orangewarsawfestival.pl...sts/ska-p/

xxx 19.03.2014 20:25

Jak tak razi cię polskość, to trzeba było ten komentarz od razu napisać po hiszpańsku. Ale chyba to za duży wymóg intelektualny. Tobie raczej już nic z głowy się nie wybije.próżnia...

Ajdejano 18.03.2014 15:38

Do wpisu nr 5: może jesteś "prymusem" , ale po WUML-u (Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu – najwyższa forma masowego szkolenia aktywistów partyjnych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Funkcjonujące przy Komitetach Wojewódzkich PZPR w ramach kształcenia ideologicznego, WUMLe stanowiły główne ogniwo przygotowania kadr komunistycznych dla potrzeb działalności partyjnej). Do kiki: pomnik w Polichnie był poświęcony tzw. Małemu Frankowi - Franciszkowi Zubrzyckiemu. Wg oficjalnych informacji - to był jeden z komunistycznych działaczy i dowódca pierwszego oddziału GL. Wg miejscowych ludzi (w tym moich ojców) to niedouczony student-przygłup i lokalny rozrabiaka i ludzie poczuli ulgę, gdy Niemcu go trachnęli. I to cała historia tego przygłupa-protoplasty Kononowicza.

Litości dla hejtera 17.03.2014 14:32

Czy jest jakiś sposób, by na czas nieokreślony uniemożliwić osobie z komentarza nr. 1 wypisywanie agresywnych, obraźliwych bzdur na niemal każdy z poruszanych tematów? Chyba tej witrynie zależy na utrzymaniu pewnego poziomu? Ta osoba zieje nienawiścią, a jej poziom umysłowy jest godny pożałowania. Trzeba jej dać czas na ogarnięcie się, z pomocą profesjonalisty. Tym głosem przyłączam się do innych, sugerujących to samo.

kiki 17.03.2014 15:06

@3...spuść powietrze dęciaku, bo parcie jest szkodliwe...możesz pełne portki mieć. Poprosiłam sprawa wyjaśniona. Niewiedza bywa zgubna. ale dzięki, że tak jest jak jest. Interesuje mnie jeszcze wyjaśnienie sprawy "bohaterów" lasów koło Polichna. Ponoć była to walka na śmierć i życie by przywrócić sanacyjną Polskę. Jaka jest więc prawda bo Gierek często w tym miejscu bywał i walił pokłony niezłomnym z lasu.

Prymus po UW 17.03.2014 21:43

Kiki dobrze prawi. Byłem tam w ramach wycieczki szkolnej gdy istniał tam skansen. To był jakiś rok 75/76. Było tam również muzeum. Ale jak nastały czasy Kononowicza, to wszystko zlikwidowali, niczego nie potrafią uszanować.

kiki 16.03.2014 18:58

A co można się dowiedzieć o "partyzantach" z bunkra w Treście nad Pilicą, których to komuna tak wielbiła i czciła jako niezłomnych obrońców PRL- u ???.... Taki okazały pomnik stał tam kiedyś na skarpie rzeki Pilicy.

Jarosław Pązik 17.03.2014 11:22

Komuna raczej ich nie czciła, bo byli to partyzanci z pierwszego oddziału stworzonego przez obwód tomaszowski Armii Krajowej.Pomnik, w tych latach głębokiej komuny, wystawiono tylko dzięki zaangażowaniu pozostałych przy życiu kolegów i poparciu z-cy komendanta SB w Tomaszowie, których kiedyś też był partyzantem Armii Krajowej na naszym terenie.Zresztą pomnik stoi w Treście nad zalewem do dziś.

Reklama